Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Verchnja Jablun'ka (Jabłonka Wyżna)


Kategorie: lokacja na prawie wołoskim, miejscowość istniejąca, osadnictwo górskie, współczesna Ukraina, XVI wiek

Nazewnictwo


Osada w okresie XVI - XVII w. nosiła nazwę Jabłonka Dębowa (Dubowa), po raz pierwszy wzmiankowaną w przywileju lokacyjnym z 1559 r. (Inwentarz 1568, 416). W XVIII w. pojawiło się współczesne brzmienie jej nazwy (Makarski, 1999, 101).

Ludność — skład etniczny


Język


Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


Osadę położoną w starostwie samborskim lokowano na surowym korzeniu na mocy przywileju królewskiego z 1559 r. Lokatorami tej osadzonej na prawie wołoskim wsi byli bracia Michałowicze: Jan Bazyli i Iliasz sołtysi (kniaziowie) z sąsiedniego Przysłupa. Osadnicy uzyskali wolniznę, po upływie której mieli wykonywać powinności zgodnie z prawem wołoskim. Lokatorzy kupili za 50 grzywien w nowoosadzonej wsi dziedziczne sołectwo zwane inaczej kniaziostwem. W jego skład wchodziły dwa dworzyszcza i jeden łan ziemi ornej, oraz prawo do budowy młyna. Chłopi na ich rzecz mieli wykonywać 3 dni pańszczyzny w roku. W czasie wyprawy zbrojnej powinni służyc tak jak inni sołtysi (starostwa) (AGAD, MK 95, 26-27; Inwentarz 1568, 416-417). W 1565 r. wieśniacy użytkowali jeszcze niewymierzone pola i korzystali z wolnizny : wedle prawa wołoskiego.(LWR II, 79).

Źródła do dziejów miejscowości


Historia miejscowości


Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)


Popostwo w tej wsi powstało w 1566 r. Wówczas na mocy dokumentu starosty samborskiego Jana Starzechowskiego uzyskał je na zasadzie dziedziczności Dymitr, syn pochodzącego z tej wsi sołtysa Waszka. Obejmowało ono jeden łan gruntu, wykarczowany przez tego popa. Miejscowa ludność miała na rzecz popa składać daniny w zbożu, tak jak to czynili mieszkańcy innych osad w starostwie (Inwentarz 1568, 417).

Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe


Dokumentacja fotograficzna i filmowa