Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Nižnja Jablun'ka (Jabłonka Niżna)


Kategorie: Karpaty, lokacja na prawie wołoskim, miejscowość istniejąca, osady z elementami prawa wołoskiego, pasterstwo, Wołosi, współczesna Ukraina, XVI wiek, XVII wiek, Łemkowie

Nazewnictwo


W dokumencie z 1554 r. występuje jako Jablonka (NBL 2837/III, 29; Pulnarowicz, 1929, 111), w 1565 r. to Jabłonka Czerniecka (LWR II, 95). W XVIII w. zwana Jabłonka Dolną, a w XIX Jabłonką Niżną (Makarski, 1999, 101). 

Ludność — skład etniczny



Język



Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


Osadę w starostwie samborskim lokowano na podstawie przywileju królowej Bony, wystawionego w 1554 r. dla krajnika Jaczka. Na jego mocy w zamian za trudy związane z założeniem wsi uzyskał w niej sołectwo, obejmujące: trzy dworzyszcza, prawo do budowy młyna, 1/3 danin królewskich składanych co roku, trzy dni pańszczyzny wykonywanej przez mieszkańcow wsi, daniny (m. in. placki) składane sołtysom zgodnie z obyczajem. W zamian sołtys miał placić dwa floreny rocznie tytułem stacji oraz uczestniczyć w wyprawie wojennej. Przywilej ten zatwierdził król Zygmunt August w 1567 r. (NBL, 2837/III, 29). W 1565 r. zamieszkiwało tam 33 kmieci osadzonych na 15 dworzyszczach i przybywali wciąż nowi osadnicy. Z tej przyczyny niektórzy płacili czynsze w wysokości kilku groszy a inni po dwa floreny z dworzyszcza. Pop i wszyscy mieszkańcy dwa razy w roku uiszczali danine zwaną pokłon (LWR II, 95), składaną przy okazji zborów, typowych dla prawa wołoskiego zebrań sądowych krainy.

Źródła do dziejów miejscowości



Historia miejscowości



Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)


Pop wzmiankowany w 1565 r. (LWR II, 95). W 1568 r. Demetriusz Czerniecki uzyskal od króla Zygmunta Augusta prawo do popostwa w Jabłonce Niżnej. Obejmowało ono jeden lan ziemi wraz z łąkami (NBL, 2837/III, 29).

Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe



Dokumentacja fotograficzna i filmowa