Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Stare Bystre


Kategorie: miejscowość istniejąca, osadnictwo górskie, osady z elementami prawa wołoskiego, pasterstwo, tereny wypasowe, współczesna Polska, XVI wiek

Nazewnictwo


W dokumencie lokacyjnym wsi z 1591 r. nazwano ją Rogoźnikiem alias Bystre. W 1615 występuje  osada Bystre (Długopolski, 1914-1921, 14-15).

Ludność — skład etniczny


Język


Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


Położona w starostwie nowotarskim osada uzyskała przywilej lokacyjny w 1591 r., nadany przez starostę Jana Pieniażka z Króżlowej dla szlachcica Jakuba Roli Gadowskiego. W zamian za trudy lokowania osady na surowym korzeniu uzyskał on w niej dziedziczne sołectwo z jednym łanem ziemi, młynem, traczem, karczmą, browarem, prawem wyszynku piwa i wódki. Do sołectwa dodano czterech kmieci, osadzonych w sąsiedztwie, którzy powinności powinni świadczyć na rzecz soltysa, a nie właściciela osady. Kmiecie otrzymali 12 lat wolnizny. We wsi rozwinięta byla hodowla, co sugeruje wpływy prawa wołoskiego. Sołtys bowiem uzyskał: wolny szalas dla bydła, owiec i koni w wierzchu Rogoźnika alias Bystrego (...) i w Tatrach wolne pastwiska (Długopolski, 1914-1921, 14-15; Falniowska-Gradowska, 1997, 72-73).

Źródła do dziejów miejscowości


Historia miejscowości


Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)


Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe


Dokumentacja fotograficzna i filmowa