Pristan' (Przystań)
Kategorie:
lokacja na prawie wołoskim, miejscowość istniejąca, Wołosi, współczesna Ukraina, XVI wiek
Nazewnictwo
Osada lokowana w 1553 r. otrzymała początkowo pamiątkową nazwe Tęczynek (od inicjatora lokacji Stanisława z Tęczyna starosty bełskiego), zastąpioną przed 1616 r. nazwą Przystanie a potem Przystań (Janeczek, 1999, 174).
Ludność — skład etniczny
Język
Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)
Osada w dobrach królewskich, lokowana na wierzchowinach starszych wsi Butyny i Chlewczany, na mocy przywileju królewskiego z 1553 r. W akcie tym nie określono porządku prawnego jakim ma się ona rządzić (Janeczek, 1991, 174), lecz nie ulega wątpliwości, że było to prawo wołoskie. Jak wynika z lustracji z lat 1564-1565 lokację wsi przeprowadził (Wołoch lub Rusin) Haczko, w zamian za co uzyskał w tej wsi kniaziostwo. Nie utrzymal go długo, gdyż po osadzeniu 15 ludzi został zmuszony do zrzeczenia się swojej własności na rzecz związanych ze starostą bełskim Stanisławem Tęczyńskim braciom Miskowskim. Być może wtedy też narzucono osadnikom pańszczyznę w wymiarze dwoch dni w tygodniu (zagrodnicy jeden dzień), skoro część chłopów opuściła wieś wraz z Haczkiem. Pozostali mieli też płacić czynsze oraz uiszczać daniny. Pasterze byli zobowiązani do składniać daniny zwanej dwudzieszczyzną od baranów, wieprzy i owiec (Opisi korolivščin, 1900, 213-214). Powyższy przypadek jest ciekawym przyczynkiem obrazującym narzucanie kolonistom wołoskim przez zwierzchność dworską sprzecznych z ich obyczajem prawnym rozwiązań, zwlaszcza pańszczyzny w wymiarze tygodniowym.
Źródła do dziejów miejscowości
Historia miejscowości
Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)
Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe
Dokumentacja fotograficzna i filmowa