[GJ] W lustracji z 1565 r. wspomniano o wypasach owiec w lasach położonych w starostwie kołomyjskim, z czego powstawał dochód, bowiem: dają od stada każdy swego z osobna po baranowi, po serowi wołoskiemu i po popręgowi (LWR II, 246).[GJ]

[GJ]  Obszary powiatu kołomyjskiego charakteryzowały się w XV-XVI w. znaczną niestabilnościa osadniczą, wynikająca nie tylko z bliskości granicy państwowej, ale też rywalizacją polityczną, polsko-mołdawską o tereny Pokucia (Czamańska, 1996, 184-193). Ten klimat dobrze oddaje uwaga poczyniona przez twórów rejestru poborowego z 1564 r.: Colomyensis distructus circa fines Valachie in quo diverse solunt, albowiem tu chłop dziś a nazajutrz do Wołoch idzie (AGAD, ASK I, 19, 298). Również lustracja z 1565 r. wspomina o tych transgranicznych migracjach, wspominając na przykład o opłatach w sytuacji gdy kobieta chciała poślubic Mołdawianina (Opisi korolivščin, 1897, 24). O znacznym udziale "etnicznych" Wołochów wśród miejscowej społeczności świadczą charakterystyczne informacje, łączące sie z problemami politycznymi. Marcin Kromer pisząc  o powstaniu niejakiego Muchy z 1490 r., niewątpliwie inspirowanego przez hospodara mołdawskiego Stefana Wielkiego stwierdził, że uczestniczyli w nim mieszkańcy Pokucia ( w liczbie 10 000), Rusini i Wołosi: collecto e Valachis et Russis Pocutiensibus (Kromer, 1568, 690; Jawor, 2000, 31). Można przypuszczać, że również zamieszkujący te obszary bojarzy pochodzenia wołoskiego, zwłaszcza legitymujący sie herbem Sas, mogli zajmować wobec tego politycznego konfliktu chwiejną pozycję, skoro w 1510 r. król Zygmunt Stary uwolnił aż 24 imiennie wyliczone osoby od podejrzeń o współpracę z hospodarem (AGAD, MK 24, 245; Materiali 1905, nr 66).

Konsekwencją owych migracji były także napiecia religijne. Z listu arcybiskupa gnieznieńskiego Jana z 1529 r. dotyczącego spraw Kościoła na Rusi wynika, że tamtejsi katolicy zamieszkiwali wśród pogańskich Turków i Tatarów oraz Rusinów, Wołochów i innych schizmatyków. Istnieją także informacje o zmianie konfesji i przechodzeniu z katolicyzmu: ad scisma Valachorum mieszkańcow Kołomyi (Jawor, 2000, 23-24). [GJ]