Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Il'nik (Ilnik)


Kategorie: Bojkowie, Karpaty, lokacja na prawie wołoskim, miejscowość istniejąca, osady z elementami prawa wołoskiego, pasterstwo, tereny wypasowe, Wołosi, współczesna Ukraina, XV wiek, XVI wiek

Nazewnictwo


W 1507 r. zapisany jako Gelnyk (AGAD, ASK, I, 20, 34v). W XVI w. ze względu na podzialy własnościowe wieś rozpadła się na Ilnik Szlachecki (lub Ziemiański) oraz Ilnik Królewski (póżniej Kameralny) oraz Ilnik Zaporski (Makarski, 1999, 100). Obecnie stanowią one jedną wieś o nazwie Ilnik.

Ludność — skład etniczny


Wołosi, Ukraińcy

Język


Ukraiński

Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


Wołoski charakter osady oraz przynależność jej części do przedstawicieli herbu Sas wzmiankują źródła z przełomu XV/XVI w. Pod 1494 r. w żródłach odnotowano  znajdujący się w rękach rodziny Tureckich Ilnik (Jawor, 2000: 104). W 1507 r. z części szlacheckiej zapłacono podatek od 5 łanów, młyna, karczmy, popa oraz 300 owiec (AGAD, ASK, I, 20, 34v). Świadczy to o prowadzeniu na terenie tej osady gospodarki o mieszanym, rolniczo-hodowlanym charakterze. W części królewskiej, w świetle lustracji z 1565 r. zamieszkiwalo 27 kmieci "robotnych". Każde dworzyszcze uiszczało przeliczone na opłatę w pieniądzu daniny, których wartość roczna wynosiła 2 floreny i 24 grosze. Równieź kniaź płacił czynsze z ziem jakie użytkował ponad te, które zawarto w przywileju na sołectwo (kniaziostwo). Pop i pozostali mieszkańcy wsi uiszczali dwa razy w roku, przy okazji zborów, daninę zwaną pokłonem (LWR II, 96). Akcja kolonizacyjna na terenie tej osady trwała nadal, skoro w 1566 r. starosta samborski Stanisław Starzechowski osadził tam nowych osadników na prawie wołoskim, a sołtysowi (kniaziowi) Michałkowi przydzielił jeden łan ziemi, prawo do budowy młyna z foluszem i karczmy, 1/3  czynszów i danin składanych przez ludność oraz 3 dni pańszczyzny w roku na rzecz kniazia (Inwentarz 1568, 385v-386; Pulnarowicz, 1929, 94). Lustracja z 1565 r. wspomina o niejakim Strzeleckim, posiadającym w Ilniku młyn. Określono go jako: krajnika tego starostwa Samborskiego (Opisi korolivščin, 1896, 260-262) 

Źródła do dziejów miejscowości



Historia miejscowości



Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)


Pop w Ilniku (w części szlacheckiej) wzmiankowany w 1507 r. (AGAD, ASK, I, 20, 34v). W 1553 r. królowa Bona nadała popostwo w Ilniku (Królewskim) popowi Lazarowi z wszystkimi jego przynależnościami od dawna doń należącymi (Inwentarz 1568, 386v; NBL, 2837/III, 35). 

Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe



Dokumentacja fotograficzna i filmowa