Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Mšanec' (Mszaniec)


Kategorie: Bojkowie, lokacja na prawie wołoskim, miejscowość istniejąca, osadnictwo górskie, współczesna Ukraina, XV wiek

Nazewnictwo


Мшанець

Ludność — skład etniczny


Ukraińcy, Wołosi

Język


Ukraiński

Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


Osada w starostwie samborskim, w źrodłach pojawila sie w 1495 r., lecz jest niewątpliwie starsza. Zamieszkiwało ja wówczas 14 rodzin, w tym kniaź i dziesiętnik. Zaliczona do osad prawa wołoskiego (AGAD, ASK 56, S-1/I, 4, 20v.) W 1510 r. zapłacono z niej pobor od łanów (bez podania ich ilości) i 400 owiec, zaś rok później tylko od 300 owiec (AGAD, ASK I, 20, 150, 358). W 1519 r. król Zygmunt Stary potwierdził braciom Steczkowi, Waszkowi, i Wańce posiadanie kniaziostwa (sołectwa) w Mszańcu, w skład którego wchodziło jedno dworzyszcze, przynależne do niego daniny, 1/3 danin królewskich składanych przez mieszkancow wsi, pańszczyzny na rzecz soltysów. W zamian mieli pełnić obowiązki przypisane kniaziom (sołtysom) (Inwentarz 1568, 343; NBL, 2837/III, 58-590. W 1565 r. 39 kmieci uprawiało 20 łanów. Płaciło z nich czynsz po 24 gr z półłanka, wykupywało robocizny płacąc po 48 gr, uiszczali równowartość serów, baranka oraz "popruchów" w pieniądzu. Sołtys płacił czynsze z ziem, ktorych uprawiał więcej niż zapisane w przywileju jedno dworzyszcze. Czynsze uiszczał też pop i karczmarz. Zarówno chłopi jak też soltys i pop dwa razy w roku przy okazji zborów (Jawor, 1997, 179-186) uiszczali opłatę zwaną stacją lub pokłonem (LWR II, 82).  

Źródła do dziejów miejscowości


AGAD, tzw. ML, dz. IX, B, sygn. 9, k. 115

Historia miejscowości



Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)


Cerkiew w Mszańcu wzmiankowana poczawszy od 1507 r. (Budzyński, 1990, 147). Popostwo zostało uposażone na mocy dokumentu królowej Bony z 1558 r. Pop Iwan uzyskał wówczas zapis w wysokości 10 grzywien. Obejmowało ono  jedno dworzyszcze (Inwentarz 1568, 344).W 1565 r. pop w dalszym ciągu uiszczał podatek z jednego dworzyszcza (LWR II, 82). 

Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe



Dokumentacja fotograficzna i filmowa