Folwark po raz pierwszy wzmiankowany
został w 1567 roku i występuje pod nazwą Folwarska (Beňko, 1985: 175). W 1590 r. był charakteryzowany jako praedium. Nazwa osady utworzona jest od
wyrazu folwark (z niemieckiego Vorwerk). W dalszych przekazach
pisemnych nazwa wsi występuje w postaci Folvark
(1607), Folwark (1648), Folvark
(1700) (Šoltés, 2009: 37; Tomas, 2006: 231; Hradszky, 1903-04: 265). Na mapach pierwszego mapowania wojskowego z
lat 1763-1787 osada wymieniona została jako Folyvark
(http://mapire.eu/en/),
por. łac. Folyvark, węg. Folyvárk, niem. Folwarek (LURHLP, 1773: 219). W rejestrze Jana Lipszky´ego z roku
1808 występuje po słowacku w postaci Folvark,
oraz po węgiersku Folyvárk (Lipszky,
1808: 186). W słowniku geograficznym Węgier z 1851
roku miejscowość zapisana jest jako Folyvárk (Fényes,
1851: 19), zaś w SGKP, t. 2, 1881: 397 jako Folwark,
węg. Folyvark. W ostatnich latach istnienia Austro-Węgier występuje pod
nazwą Folyvárk (1895-1902) oraz Nagymajor (1907-1913), nagy – po węgiersku ‘wielki’, major – po węgiersku ‘folwark’). Po powstaniu
Czechosłowacji oficjalnie nazywała się Foľvark
(1920), w latach 1927-1948 Folvark,
od 1948 roku Stráňany (Majtán, 1998:
277).
Pierwotne
osadnictwo wsi nosiło charakter rusiński. W 1607 r. poświadczona jest obecność
Rusinów we wsi (Šoltés, 2009: 37). Według wizytacji spiskiego prepozyta Sigraya
z 1700 r. w Stranianach mieszkali Rusini (Hradszky, 1903-04: 265). W słowniku geograficznym Węgier z 1851 roku miejscowość zapisana
jest jako rusińska (orosz
falu) (Fényes, 1851: 19). Według pierwszego spisu powszechnego Czechosłowacji z 1919
r. we wsi mieszkało 2 Słowaków, 435 Rusinów, 5 Niemców, 1 Węgier i 8 innych
(SMS, 1920: 82). Ostatni spis powszechny Słowacji z 2011 r. podaje w
Stranianach 63% Słowaków (127) i 28% Rusinów (57) (http://census2011.statistics.sk/tabulky.html).
Od powstania wsi mieszkańcy używali języka rusińskiego.
Według Lexicon universorum regni Hungariae
locorum populosorum (odpowiedź na pytanie Quae principaliter in singulis lingva vigeat?) z 1773 r. w
miejscowości był używany przede wszystkim język rusiński. Według spisu
powszechnego Węgier z 1880 r. język rusiński był dla 443 mieszkańców językiem
ojczystym, dla 8 takim językiem był słowacki i dla 7 niemiecki (Majo,
2012: 65). Ostatni spis powszechny Słowacji z 2011 r. podaje we wsi 55 %
mieszkańców, który podają język rusiński i 31%, którzy deklarują język słowacki
jako swój język ojczysty (http://census2011.statistics.sk/tabulky.html).
Osada rozwinęła się na Spiszu, w dolinie potoku
Lipník, między Górami Lubowelskimi i Magurą Spiską,
Drewniana cerkiew była w
Stranianach wybudowana w 1607 r. (...chram zme sviatyj zbudovali v
pamiať sviatych bezsrebnik Kosmy i Damiana...) (Šoltés, 2009: 37). Nowa
drewniana cerkiew powstała w 1661 r. Na przełomie XVII i XVIII w. duchowymi patronami
Stranian byłi św. Kosma i św. Damian. Murowana
cerkiew Opieki Najświętszej Maryi Panny
była wybudowana w 1857 r.
Wizytacja kanoniczna z 1700 r.: Templum ligneum in statu ruinoso. A Catholicis
Graeci Ritus aedificatum. Patrocinium eius est Sancti Cosmae et Damiani. Altare
vnum SS. Cosmae et Damiano dicatum (Hradszky, 1903-1904: 265).
Schematismus z 1898 r.: Eccl. Mur.
1857 ad Protectionem B. M. V. benedicta (Schematismus, 1898: 177).