Miejscowość po raz pierwszy
wzmiankowana została w 1368 roku i występuje pod nazwą villa Kois (Fekete Nagy, 1934: 134).
Nazwa osady utworzona jest od wyrazów villa
(po łacinie ‘wieś’) oraz Koysch (nazwa
osobowa). W dalszych przekazach pisemnych nazwa wsi występuje w postaci predium Koys (1422), Koytsow
(1583), Koyssow (1598), Koiso (1700) (Fekete Nagy, 1934:
134; Marsina-Kušík, 1959: 13/5; MOL, KM, CP, E 158; Hradszky, 1903-04: 175). Na
mapach pierwszego mapowania wojskowego z lat 1763-1787 osada wymieniona została
jako Kojssov (http://mapire.eu/en/),
por. łac. Kojso, węg. Kojso, niem. Koischo, słow. Kojskow
(LURHLP, 1773: 223). W rejestrze Jana Lipszky´ego z roku 1808 występuje po
węgiersku w postaci Koissó, po
niemiecku Koischdorf, po słowacku Koyssow (Lipszky, 1808: 329). W słowniku geograficznym
Węgier z 1851 roku miejscowość zapisana jest jako Koissó (Fényes,
1851: 232). W ostatnich latach istnienia Austro-Węgier występuje pod nazwą Kojsó (1863-1913). Po powstaniu
Czechosłowacji oficjalnie nazywała się Kojšov,
Kolšov (1920), od 1927 roku Kojšov (Majtán, 1998: 134).
Pierwotne
osadnictwo wsi nosiło prawdopodobnie charakter niemiecki.
Osada była zasiedlona przez Rusinów w XV w. (Marek, 2006: 155). Według
wizytacji spiskiego prepozyta Sigraya z 1700 r. w Kojszowie mieszkali Rusini
(Hradszky, 1903-04: 260). W słowniku geograficznym Węgier z 1851 roku miejscowość zapisana
jest jako rusińska (orosz
falu) (Fényes, 1851: 98). Według pierwszego spisu powszechnego Czechosłowacji z 1919
r. we wsi mieszkało 952 Słowaków, 9 Rusinów, 12 Niemców i 5 Węgrów (SMS, 1920:
77). Ostatni spis powszechny Słowacji z 2011 r. podaje w Kojszowie 96% Słowaków
(711) (http://census2011.statistics.sk/tabulky.html).
Pierwsi
mieszkańcy wsi używali prawdopodobnie języka niemieckiego. Od XV w. w
miejscowości rozmawiało się po rusińsku. Według Lexicon universorum regni Hungariae locorum populosorum (odpowiedź
na pytanie Quae principaliter in singulis
lingva vigeat?) z 1773 r. był w miejscowości używany przede wszystkim
język rusiński. Według spisu powszechnego Węgier z 1880 r. język rusiński był
dla 939 mieszkańców językiem ojczystym, dla 9 mieszkańców był nim niemiecki,
dla 2 słowacki i dla 1 węgierski (Majo, 2012: 60). Ostatni spis powszechny
Słowacji z 2011 r. odnotowuje we wsi 98% mieszkańców, który podają język
słowacki jako język ojczysty (http://census2011.statistics.sk/tabulky.html).
Wieś
była założona na prawie niemieckim w pierwszej połowie XIV w. na gruntach
należących do majątku rodu Jekellfalvy (intra
metas possessionis Jekelfalwa). Zasadźca wsi był Koyś. W źródłach pisanych
pierwszy raz wspomniana w 1368 r. w postaci villa
Kois. Pod koniec średniowiecza była zasiedlona przez Rusinów (Marek, 2006:
155). O prawie wołoskim, którym rządziła się wieś od XV w., świadczą
następujące powinności, odnotowane w urbarzu z 1583 r.: Tenentur decimam de ovibus (owce) domino magnifico et quilibet colonus oves
habens tempore decimationis dat unum caseum (ser) et pro festo Michaelis iterum tenetur caseum. Tenentur etiam dare unam
urnam pressi lactis (bryndza) et unam
vannam butyri (masło). Tenentur etiam
unum vitulum (cielę) et agnum (baranek) unum pro festo Paschatis quilibet oves
habens. Tenentur etiam ad arcem dare unam lodicem (koc) (Marsina – Kušík,
1959: 13/5).
Osada rozwinęła się na Spiszu, w
Rudawach Spiskich (Górach Wołowskich),
Według dokumentu z 1712 r. był Kojszów bez cerkwi
(sine Ecclesia). Informacje o
istnieniu kościoła w średniowieczu nie są znane. Drewniana cerkiew była w Kojszowie
wybudowana przed 1724 r. (Horváth, 1990: 233), murowana cerkiew św. Piotra
i św. Pawla w 1809 r.
Wizytacja kanoniczna z 1712 r.: ...pagus Koyssow ... sine Ecclesia
(Visitatio, 1712: 124).
Schematismus z 1898 r.: Par. Ant. Ecc. Mur. propriis sumptibus anno 1809 – 1812 aedeficata ad S.S.
Apostolos Petrum et Paulum; 1812 benedicta (Schematismus, 1898: 158).