Ochotnica Dolna
Kategorie:
lokacja na prawie wołoskim, Wołosi, XV wiek
Nazewnictwo
Ludność — skład etniczny
Wołosi z Siedmiogrodu (?).
Ewa Nowicka: Duża wieś połżona w dolnym biegu rzeki Ochotnica Skład demograficzny wsi, zajęcia i gospodarcza
struktura ludnoścu podobna jak w Ochotnicy Górnej, choć w Ochotnicy Dolnej
zdecydowanie dalej posunięte są zmiany cywilizacyjne. Tu znajduje się centrum
administracyjne – siedziba gminy, której nazwa wiąże się właśnie z Ochotnicą
Dolną. EN.
Język
Ewa Nowicka: Gwara, w której zauważamy elementy
wołoski, zanika, a jej używanie codzienne zauważyć można tylko wśród
najstarszych mieszkańców. Badania
językoznawcze, jak również relacje miejscowych informatorów wskazują na
odmienność gwary w Ochotnicy Dolnej i Górnej.EN.
Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)
Osada położona w dobrach królewskich starostwa czorsztyńskiego, wzmiankowana jest po raz pierwszy w 1413 r. (SHGWK I: 473). Lokacja wsi na prawie wołoskim z 1416 r. odnosiła się zapewne do części Ochotnicy (Czajka, 1987: 22-23), skoro w latach 1470-1480 istniała Ochotnica - z której dziesięcinę płacono w pieniądzu, kogutach i serach, oraz zamieszkiwana przez rolników uposażonych w gospodarstwa łanowe Ochotniczka (DLB II: 262-263). W Ochotnicy rozwinięta była hodowla, w 1536 r. zapłacono podatek od 700 owiec (AGAD, ASK, I, 2: 290-292). W 1416 r. król nadal Dawidowi Wołochowi sołectwo w Ochotnicy, składające się z 2 łanów, prawa budowy karczmy i młyna, osadzania na jego terenie ludzi ilu zdoła, prawa do połowów ryb i polowań lecz za 1/4 upolowanej zwierzyny, którą powinien przekazać królowi lub staroście czorsztyńskiemu, 1/6 czynszów kmiecych. W zamian w czasie wyprawy zbrojnej za granice Królestwa ma służyć z łukiem na koniu o wartości 5 grzywien, albo dać konia o takiej wartości staroście czorsztyńskiemu. Ma sądzić kmieci ochotnickich, sam zaś odpowiadać będzie przed starostą: iure Theutonico Sredensi. Kmiecie posiadający stada owiec lub kóz mają uiszczać daniny na św. Marcina (11 XI) od każdej setki zwierząt po 3 barany lub koźlątka i 3 wielkie sery, zaś na św. Stanisława (8 V) po koziołku lub baranku (od stada?). Ci którzy stad nie posiadają, dadzą 6 gr czynszu każdy na św. Marcina, oraz powinni wykonywać pańszczyznę na rzecz sołtysa w wymiarze 3 dni w roku. Kmiecie na wyprawę wojenną mają dać 12 wielkich serów, na żądanie starosty czorsztyńskiego wszyscy Wołosi i (inni?) mieszkańcy Ochotnicy: Valachi et incolae ville powinni stawić się w celu obrony zamku w Czorsztynie oraz pomagać w wymierzaniu sprawiedliwości (ZDM 6: 1804).
Źródła do dziejów miejscowości
Historia miejscowości
Ewa Nowicka: Początki: por. hasło „Ochotnica
Górna”. EN.
Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)
Analizę słownictwa używanego w Ochotnicy Dolnej ze wskazaniem na liczne analogie z językiem rumuńskim w oddzielnej monografii przeprowadził W. Truszkowski (1992).
Ewa Nowicka: Zwraca uwagę pięknie odremontowany drewniany kościół o
tradycjach wzornictwa góralskiego.
Działalność kulturalna jest żywa, choć nie osiąga tego
stopnia aktywności co w Ochotnicy Górnej.
Tu też nie ma powrotu do tradycyjnego transhumancyjnego pasterstwa jak w
Ochotnicy Górnej. ENW kulturze muzycznej zaznacza się zdolność śpiewania na głosy, które przenika take repertuar religijny. Technika śpiewu jest zbliżona do wielogłosu pienińskiego.
Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe
Dokumentacja fotograficzna i filmowa