Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Werechanie


Kategorie: lokacja na prawie wołoskim

Nazewnictwo


Wieś w źródłach pojawia się w 1472 r. jako Werechanie alias Wierzchrachanie. Od pierwszej połowy XIX w. obowiązuje współczesna forma nazwy.   

Ludność — skład etniczny


Język


Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


Lokacja osady na prawie wołoskim nastąpiła w drugiej połowie XV w. Rejestr poborowy z 1508 r. odnotował ją jako: est villa valachica bellum serviunt penes dominum capitaneum. Jej mieszkańcy uiszczali strangę od owiec, świń i innych zwierząt (AGAD, ASK, I, 36, k. 52 i 60; Janeczek, 1991: 149; Jawor, 2000: 94-96). Jak wynika z lustracji z 1564-65 r. mieszkańcy wsi płacili oprócz innych powinności dwudzieszczyznę, dostarczali staroście bełzkiemu podwód, nosili jego pocztę, w przypadku wyprawy wojennej obowiązek w niej uczestnictwa miał kniaź i jeszcze jeden człowiek, wyekwipowany przez pozostałych mieszkańców (Opisi, 1900: 201) 

Źródła do dziejów miejscowości


AGAD, ASK, I, 36, k. 52 i 60; Opisi, 1900: 194-95, 201

Historia miejscowości


Przed 1565 r. rozpoczął się proces stopniowej likwidacji prawa wołoskiego, którego istota polegała na rozmierzeniu dawnych dworzyszcz w półłanki, stworzeniu folwarku i narzuceniu chłopom pańszczyzny w wymiarze tygodniowym - powinności prawu wołoskiemu nieznanej. Wołoskie daniny zamieniono na opłaty w pieniądzu: Obecnie ziemie pomirzono w łany, a chłopi płacą jak Rusini, robią z półłanka dwa dni w tydzień (Opisi, 1900: 194-195; Jawor, 2000: 170).

Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)


Cerkiew i pop ruski notowany od 1564 r. (Gil, 1999: 237)

Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe


Dokumentacja fotograficzna i filmowa