Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Użhorod


Kategorie: Bojkowie, Huculi, Karpaty, współczesna Ukraina, Łemkowie

Nazewnictwo


Użhorod (ukr. Ужгород / Użhorod)

ros. Ужгород (Użgorod),

węg. Ungvár,

niem. Ungwar, Wuhmar (na starych mapach Galicji)

jidysz אונגװיר, Ungwir)

pl. Użgorod

 

Ludność — skład etniczny


Ukraińcy, Węgrzy, Rusini, Rosjanie, Łemkowie, Żydzi, Słowacy, Romowie

Język


Ukraiński, rosyjski

dawniej: jidisz, węgierski, słowacki

Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


Osadnictwo wołoskie, zwłaszcza jobagionów, w Użgorodzie odnotowane z XIV w. (Zob. też Hodinka 1923: 16 ). Na przykład, 3 września 1371 r. król Ludwik I Andegaweński "pro fidelitatibus et fidelium serviciorum meritis Sandor, Iohannis, Stephani et Nicolai filiorum Stanislai quondam Voyvodae de Ungh" nadał tym osobom niawátpliwie wołoskiego pochodzenia "Kenezyatum cujusdam villae nostrae Felseu-Nerezlench vocatae secus fluvium Taraz existentis" (Mihályi, 1900: 64) .

Źródła do dziejów miejscowości


Mihályi, 1900: 64

Historia miejscowości



Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)



Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe


1.    EK:  Zakarpackie Muzeum Architektury Ludowej i Tradycji Regionu – skansen  (znajdujący się tuż obok zamku), prezentujący tradycyjne budownictwo regionu Zakarpacia. W muzeum umieszczono kilkanaście obiektów drewnianej architektury świeckiej: domów mieszkalnych i budynków gospodarczych z różnych regionów, m.in. Łemkowszczyzny, Bojkowszczyzny i Huculszczyzny, oraz sakralnej:  cerkwi i kapliczek.  Do cennych zabytków należy drewniana greckokatolicka cerkiew p.w. św. Michała Archanioła, zbudowana w XVIII w. we wsi Szelestowo, w rejonie mukaczewskim. Cerkiew posiada wysoką wieżę (22-metrową) oraz XVIII-wieczny ikonostas.

2.      Zakarpackie Muzeum Krajoznacze (ukr. Закарпатський Краєзнавчий музей) – instytucja założona w 1945r., obecnie znajduje się na Zamku w Użgorodzie. Ekspozycja składa się z kilku części, m.in. archeologicznej, przyrodniczej, historycznej, sakralnej (starodruki i ikony) oraz etnograficznej, zbieranej od lat 20. i 30. XX wieku. W części etnograficznej znajduje się kolekcja artefaktów kultury materialnej regionu Zakarpacia, należących m.in. do mniejszości Łemków, Bojków, Hucułów. Na ekspozycji prezentowane są: stroje regionalne, atrybuty weselne, ceramika, przedmioty użytku codziennego z regionu Wielkiego Bereznego, Hustu, Swalawy, Miżhirji i Bukovaţ. Z punktu widzenia kultury wołoskiej ważna jest też bogata kolekcja pasterskich instrumentów muzycznych. Wśród nich znajdują się m.in. sopiłki, metalowe dzwonki pasterskie, drewniane kołatki, wielkie i małe cymbały, cytry, drumle, fletnie Pana, piwki (kogutki), trombity, dudy, wielkie bębny, flety, bugaje - EK - koniec.

Dokumentacja fotograficzna i filmowa