Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Czyżewo (okoliczne lasy)


Kategorie: miejscowość historyczna (nieistniejąca), tereny wypasowe, Wołosi, XVI wiek

Nazewnictwo


Osada po raz pierwszy wzmiankowana w 1439 r. (Materiały, 1890: nr 107). Obecnie nie istnieje.

Ludność — skład etniczny


Język


Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


W pochodzącym z 1533 r. inwentarzu starostwa szydłowskiego, którego centralny ośrodek – Szydłów, położony jest około 40 km SE od Kielc, opisano powinności mieszkańców położonej o trzy mile od Szydłowa, dziś nieistniejącej wsi Czyżewo. Zamieszkiwali w niej trzej zagrodnicy. Obok tej osady znajdowały się rozległe lasy w których przebywający okresowo Wołosi wypasali owce, co przynosiło dochód starostwu w wysokości co najmniej 8 florenów. Jednak zmarły w 1532 r. kasztelan krakowski Mikołaj Szydłowiecki wygnał ich stamtąd, ze względu na szkody jakie czynili dzikiej zwierzynie: Circa hanc villam sunt nemora que Valachis pastoribus ovium appreciabantur florenis 8 et interdum pluris, sed dominus olim castellanus Cracoviensis, propter feras eos inde depullit, et nichilominus dicunt neque feras ibi esse (AGAD, ASK, LVI, sygn. S. 6 II, k. 22). Na tę informację zwrócił uwagę J. Wyrozumski (1972: 20), podając jednak błędne sygnatury akt ją zawierających. Jest to jak do tej pory jedyny poświadczony źródłowo fakt wczesnego pobytu Wołochów w bezpośrednim zapleczu Gór Świętokrzyskich.

Źródła do dziejów miejscowości



Historia miejscowości


Miejscowość obecnie nieistniejąca, zanikła przed końcem XVIII w. Znajdowała się o 3 mile na południe od Szydłowa, w pobliżu kompleksu leśnego, gdzie rozległe lasy bez zwierzyny wspomina lustracja z 1564-65 roku: Są tam lasy pospolite i niemałe, w których zwirz stawał, teraz ledwo sarnę najdzie  (LWS: 152).

Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)


Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe


Dokumentacja fotograficzna i filmowa