Brunary (Niżne i Wyżne)
Kategorie:
lokacja na prawie wołoskim, XVI wiek
Nazewnictwo
Do 1577 r. występowała jedna miejscowość o nazwie Brunary. Później, aż do okresu międzywojennego, notowane są Brunary Wyżne i Brunary Niżne. Obecnie znowu jest jedna wieś Brunary.
Ludność — skład etniczny
Język
Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)
Królewski przywilej z 1335 r., na mocy którego sołtys Daniel z Jaszkowej uzyskał sołectwo w Brunarach jest falsyfikatem, sporządzonym w oparciu o dokument potwierdzający lokację tej wsi z 1547 r. Być może Brunary istniały jednak w końcu XIV w. i kryją się pod niezidentyfikowaną nazwą w dokumencie króla Władysława Jagiełły z 1391 r. zawierającym spis osad należących do starostwa muszyńskiego (SHGWK I: 220). W 1547 r. biskup krakowski Samuel Maciejowski wydał zezwolenie dla Daniela Jaskowskiego (identycznego z występującym w 1554 r. Dankiem Bruniarskim) na ponowne osadzenie Brunar. Ponieważ ten dokument był tylko potwierdzeniem starszego, pochodzącego z 1537 r. przywileju lokacyjnego (BPAN, 2831/1: 41), więc nie opisano w nim granic wsi. Ograniczono się do stwierdzenia, że Brunary powinny posługiwać się prawem wołoskim i według jego zasad ludność miała uiszczać powinności W 1577 r. obok Brunar (Wyżnych) powstały Brunary Niżne. Wówczas biskup krakowski Piotr Myszkowski nadał sołectwo w tej osadzie Jaśkowi synowi sołtysa z Brunar (Wyżnych). Składać się ono miało z 2 łanów gruntu i dodatkowych obszarów, młyna i piły. W nowej wsi mógł osadzić dowolną liczbę osadników. Powinni oni odrabiać sołtysowi dwa dni pańszczyzny w roku (Czajkowski, 1999: 52, 85; Bębynek, 1914: 525).
Źródła do dziejów miejscowości
Historia miejscowości
Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)
Cerkiew w Brunarach Niżnych powstała w 1626 r. (Czajkowski, 1999: 85).
Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe
Dokumentacja fotograficzna i filmowa