Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego
Kwiatoń
Kategorie:
lokacja na prawie wołoskim, XVI wiek
Nazewnictwo
W 1480 r. osadę zapisano jako Qwathon (SHGWK III: 411).
Ludność — skład etniczny
Po wysiedleniu ludności łemkowskiej w 1947 i powrocie części z nich mieszka obecnie 15 rodzin czysto polskich i 7 czysto łemkowskich. Są też rodziny mieszane. RG
Język
Polski i łemkowski RG.
Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)
Osada pojawiła się w źródłach w 1480 r., przy okazji podziału dóbr po śmierci Pawła Gładysza z Szymbarku (SHGWK III: 411). Jej pierwotny status prawny ani czas przybycia w granice Kwiatonia Wołochów nie jest znany. J. Czajkowski (1995: 112) sugerował, że pierwotnie wieś była zamieszkiwana przez ludność polską. Według K. Pieradzkiej (1939: 96) przybycie Wołochów nastąpiło przed 1528 r., lecz swojego domysłu nie uzasadniła argumentami źródłowymi.
Źródła do dziejów miejscowości
Dokument wojewody sandomierskiego Jana Tarły z 1601 r. przekazujący parafii unickiej w Uściu Gorlickim trzy cerkwie: w Kwiatoniu, Skwirtnem i Nowicy, przechowywany w AP w Przemyślu (informacja przewodnika w cerkwi w Kwiatoniu, który miał ten dokument w ręce). RG
Historia miejscowości
Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)
Drewniana cerkiew z XVII w., jedna z najpiękniejszych cerkwi łemkowskich wzniesiona w konstrukcji zrębowej ze ścianami i dachem pokrytymi gontem. Wewnątrz polichromie z 1903-1904, z 1904 r. pochodzi też ikonostas autorstwa Michała Józefa Bogdańskiego. Obecnie rzymskokatolicki kościół filialny pw.św. Paraskewy, wpisany w 2013 r. na listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO.
We wsi znajduje się też prawosławna kaplica pw. św. Paraskewy z 1933 r. konstrukcji zrębowej bez wieży.
Liczne figurki NMPanny z Dzieciątkiem i Ukrzyżowanego, rzymskokatolickie w charakterze, lecz z łemkowskimi inskrypcjami. RG
Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe
Dwie rodziny są wyznania greckokatolickiego, zaś 5 prawosławnych. Reszta to rzymscy katolicy. RG
Dokumentacja fotograficzna i filmowa
Malowidla w cerkwi Fot P Klapyta 2016
Ikona namiestna Fot P Klapyta 2016
Fot Piotr Klapyta 2016 rok
Ikonostas Fot P Klapyta 2016