Brylińce
Kategorie:
lokacja na prawie wołoskim, XV wiek
Nazewnictwo
W 1415 r. pojawiła się forma nazwy Brylenci, w 1428 r. Briginecz, później współistnieją nazwy typu Brylyncze i Brylnycze (Makarski, 1999: 44).
Ludność — skład etniczny
Język
Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)
Osada pojawiła się w źródłach w 1415 r., ale może mieć znacznie starszą, staroruską metrykę (Makarski, 1999: 44). Tezę tę wspiera dwudzielność prawna rusko - wołoska wsi. W 1494 r. traktowano część wołoską jako odrębna osadę, skoro pojawiła się wtedy nazwa: Brilincze Valachorum (AGAD, ASK, 54, 37: 3). Podział na część ruską i wołoską Brylińców wzmiankowany jest w latach 1497 - 1553 (AGAD, ASK, 56, P-1/I: 9-10, 21-22). Pierwsze informacje o pobycie na terenie tej miejscowości Wołochów źródła poświadczają od 1465 r., kiedy to odnotowano kniaziów o imionach Desko i Mal (AGZ XIII: 5667). W 1467 r. z kolei wspomniano o kniaziu Kunradzie (AGZ XIII: 6598), być może identycznym z notowanym w latach 1470-1486 krajnikiem o takim samym imieniu, który w 1484 r. kupił kniaziostwo w Makowej (AGZ XVII: 1912, 2041, 2045, 2972; AGZ XVIII: 401). Warto też odnotować wzmiankowanego w 1542 r. Hryczkę, określonego jako: scultetus hereditarius alias kraynik villatum regalium (AGZ XIX: 3077). Oryginalny przywilej na kniaziostwo w Brylińcach nie zachował się. W 1508 r. Zygmunt Stary potwierdził stare przywileje dla Brylińc i powstałej na jej gruncie osady o nazwie Cisowa, wydane przez poprzednich władców, które zostały utracone w czasie najazdu tatarskiego (AGAD, MK 23: 265-266). Jego szczegóły omówiono pod hasłem: Cisowa.
[M. V] "Grupę osad królewskich nad Strwiążem z należącym również do władcy wołoskim zespołem osadniczym nad Wiarem łączyła nie tylko podległość staroście przemyskiemu, lecz również przynadleżność do tej samej krainy z centralną osadą w Brylińcach, gdzie w drugiej połowie XV w. zamieszkiwali krajnicy i jednocześnie kniaziowie tej wsi. Grupa osad, podłegła starostom przemyskim ze "stolicą" w Brylińcach świadczyła o wojskowym charakterze ich zamieszkiwania " (Jawor, 2000: 112).
"W świetle rejestru pochodzącego z 1532 r. kniaziostwa wzmiankujący się na terenie powiatu przemyskiego liczyły 1-2 dworzyszcza", zwłaszcza w Brylińcach, po dwa łany każde (Jawor, 2000: 133). W każdej z tego kraju wsi wołoskiej istniały różne rodzaje robocizny. "W Brylińcach powinność ta wynosila pięć dni" (Jawor, 2000: 137).
Pod 1565 r. odnotowano w lustracjach starostwa Samborskiego, że mieszkańcy wsi płacili dań wieprzową i dań baranią (Шандра Р. Правове врегулювання: 74).
Źródła do dziejów miejscowości
(AGAD, ASK, 54, 37: 3; (AGAD, ASK, 56, P-1/I: 9-10, 21-22; AGZ XIII: 5667, 6598; AGZ XVII: 1912, 2041, 2045, 2972; AGZ XVIII: 401; AGZ XIX: 3077; (AGAD, MK 23: 265-266)
[MW] MRPS, IV, № 307, Biblioteka PAN w Krakowie, sygn. 2831/I, s. 450 [MW]
Жерела, т. 2 : 123-124
Historia miejscowości
Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)
Pop wzmiankowany w 1507 r. (Budzyński, 1990: 141).
Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe
Dokumentacja fotograficzna i filmowa