Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Rožnov pod Radhoštěm


Kategorie: Wołosi, współczesne Czechy

Nazewnictwo


cz. Rožnov pod Radhoštěm

niem. Rosenau

pl. Rożnów pod Radhoszczem, Rożnów pod Radogoszczem

Ludność — skład etniczny


Wołosi, Czesi, Słowacy, Węgrzy

Język


czeski

Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


Źródła do dziejów miejscowości


Jiří Langer, Rožnov - město dřevěné, Rožnov pod Radhoštěm 2014

Historia miejscowości


Pierwsze wzmianki pochodzą z XIII wieku. W 1411r.  miejscowość ta uzyskała prawa miejskie. Tworzyła podgrodzie gotyckiego grodu Rożnow, który został założony prawdopodobnie w XIII wieku, jako siedziba ołomuckiego biskupa Bruna z Schauenburka.

- osadnicy wołoscy pojawili się tu w XIII lub XIV wieku, prawdopodobnie z terenów Węgier. Zajmowali się wypasem owiec i wyrabianiem serów, zwanych w XVI wieku ,,wołoskim parmezanem”. Po osiedleniu na rzeką Beczwa (cz. Bečva), zapewniająca dostatek wody w okolicy, doszło do wymieszania Wołochów z  ludnością słowiańską, ale pozostawili silne wpływy w kulturze i języku tych terenów. Od ich osadnictwa region został nazwany Valašsku, czyli Wołoska kraina.

W XIX wieku Rożnov był miejscowością uzdrowiskową,  która słynęła z dobrego powietrza i wyrobu serów i serwatki wyrabianych i sprzedawanych kuracjuszom przez pasterzy wołoskich.

Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)


1.      1. kościół Wszystkich świętych z lat 1745-49 z cennym wyposażeniem wnętrza.

Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe


1.      Skansen Wołoski – założony w 1925r. i stopniowo rozbudowywany i wyposażany w kolejne części. Jest uznawane za najstarsze muzeum wołoskie w Europie. Skansen składa się z 3 części. Są to: Drewniane miasteczko (cz. Dřevěné městečko), prezentujące życie codzienne na Valašsku od połowy XIX wieku do lat 20/30. XX wieku; Wołoska Wieś, utworzona w 1962r., udostępniona zwiedzającym w 1972r., ukazująca życie codzienne w wioskach Beskidów (cz. Valašská dědina), wnętrza domów wiejskich z XIX wieku; Młyńska Dolina (cz. Mlýnska dolina), otwarta w 1982r., skupiająca się na prezentacji profesji związanej z żywiołem wody: foluszu, młyna i piły, ale także olejarnia z Brumowa, kuźnia z Górnej Lidczy, kuźni z młotem z Ostrawicy, napędzana kołem wodnym, dzwonnica z bali drewnianych pochodząca z Dolnej Beczwy.

    

Dokumentacja fotograficzna i filmowa