Rybotycze
Kategorie:
Wołosi, XIV wiek
Nazewnictwo
Ludność — skład etniczny
Wołosi z Maramureszu byli właścicielami wsi w XIV w.
Język
Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)
W 1368 r. Kazimierz Wielki nadał swojemu dworzaninowi, Stefanowi Węgrzynowi (dilectus familiaris nostri Stephanus Wangrzin) wsie Rybotycze, Huwniki i Sierakośce, oraz trzy monastyry: Siemionow, Trojca i Honoffry w ziemi przemyskiej (KDMp III: 807; Czajkowski, 1995: 73). W rzeczywistości dobra te posiadał wcześniej, skoro w 1359 r. wystąpił jako świadek dokumentu, spisanego po rusku przez pisarza starosty przemyskiego, diaka z Bolestraszyc. Tym razem zapisany został jako: Szczepan Wołoszyn Rybotycki (AGZ VIII: 3). Zapewne w pierwszym dokumencie określono jego przynależność państwową, zaś w drugim etniczną. Jego wołoskie, a ściślej mołdawskie pochodzenie nie wzbudza obecnie dyskusji. W świetle badań L. Wyrostka (1932: 32-33) wywodził się on z Maramureszu, gdzie osiadli synowie wojewody mołdawskiego Sasa, po ich wygnaniu z Mołdawii.
Dał on początek wielkiemu rodowi Dragów - Sasów na Rusi Czerwonej, chociaż już po upływie 100 lat Jan Długosz (Insignia: 573) traktując Rybotycze za pierwszą osadę Dragów-Sasów, nie znał ich prawdziwego pochodzenia, wskazując góry i lasy ruskie jako miejsce skąd przybyli: Dragowye alias Sassowye. Genus Valachicum, ex montibus et silvis provinciarum Ryssiae qui Poloniny nuncupatur, ducens originem.
W XV w. cześć rodziny Rybotyckich, zamożniejsza i biorąca udział w życiu publicznym polonizuje się: jej przedstawiciele przechodzą na katolicyzm, wchodzą w związki małżeńskie z kobietami z polskich rodzin szlacheckich, pełnią urzędy ziemskie. Przy prawosławiu pozostają ubożsi, nie biorący udziału w życiu publicznym Rybotyccy (Wolski, 1956: 18).
Charakterystyczne, że żadna z trzech osad nadanych Stefanowi w 1368 r. (Rybotycze, Huwniki i Sierakoscie) w późniejszym okresie nie wykazuje śladów wpływów prawa wołoskiego (Wolski, 1956: 18-19). Potwierdza to wnioski z innych terenów, że nadanie wsi Wołochowi nie oznaczało automatycznie zmiany jej dotychczasowego statusu prawnego. Z drugiej jednak strony nie ulega dyskusji aktywny udział Rybotyckich w szerzeniu wołoskiego obyczaju prawnego w zakładanych przez nich na surowym korzeniu osadach (patrz hasła: Borysławka, Posada Rybotycka, Trójca, Jamna Dolna, Łodzinka Dolna, Grąziowa, Wojtkowa, Trzcianiec, Łomna).
Źródła do dziejów miejscowości
KDMp III: 807; AGZ VIII: 3; Insignia: 573.
Historia miejscowości
Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)
Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe
Dokumentacja fotograficzna i filmowa