Lipie
Kategorie:
lokacja na prawie wołoskim, XVI wiek
Nazewnictwo
Ludność — skład etniczny
Język
Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)
W 1557 r. król zatwierdził przywilej starosty samborskiego Piotra z Boratynia datowany na ten sam rok, na mocy którego pop z sąsiedniej wsi Michniowiec Damian Martynowicz syn popa Łukasza Litwina (Lucas Litwanus) mógl lokować na surowym korzeniu wies Lipie, na prawie wołoskim. Sprzedał mu także dziedziczne sołectwo zwane kniaziostwem za 150 grzywien. W jego skład miały wchodzić dwa wolne od opłat łany oraz młyn. Obowiązkiem kniazia była służba wojskowa przy staroście w dwa konie, w dobrym uzbrojeniu, z tarczą, oszczepem i mieczem. Osadnicy uzyskali 8 lat wolnizny, po upływie której będą płacić czynsze i daniny tak jak w Michniowcu. Po śmierci Damiana kniaziem zostanie jego najstarszy syn chyba że król zwróci zaplacone przez Damiana 150 grzywien. Na rzecz kmiazia dwa razy w roku mieli uiszczać daninę zwaną kolęda, trzy dni w roku odrabiać pańszczyznę (Inwentarz 1568, 348-349v; AGAD, MK 90: 394-397). Krótki okres wolnizny sugeruje, że faktyczny moment zakładania Lipia rozpoczął się o kilkanaście lat wcześniej. Siedem lat po prawnej lokacji wsi osadzono w niej już 24 chłopów (LWR II: 81). W 1566 r. Damian uzyskał kolejny przywilej królewski zatwierdzający nadanie na jego rzecz przez starostę samborskiego Jana Starzowskiego prawa do budowy młyna, karczmy i lokowania zagrodnikow na wykarczowanym w tym celu łanie gruntu. Pod koniec XVI w. była to bardzo duża osada, centrum krainy lipeckiej.
Źródła do dziejów miejscowości
AGAD, MK 90: 394-397.
Historia miejscowości
Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)
W 1567 r. król Zygmunt August powierzył popowi Damianowi (identycznym z lokatorem osady Damianem) zarząd cerkwią w tej wsi, uposażając ją w jeden łan ziemi wraz z łąkami. Na tym łanie pop mógł osadzić zagrodników. Podatki będzie opłacać zgodnie z obyczajem (NBL 2837/I, 47).
Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe
Dokumentacja fotograficzna i filmowa