Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Surowica


Kategorie: lokacja na prawie wołoskim

Nazewnictwo


W 1361 r. Surowicze, w 1504 r. Surowicza, w 1523 r. Serovycza, w 1551 r. Surowiczna, Serovicza, Antiqua Surowicza (SHGZS III: 161).

Ludność — skład etniczny


Język


Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


Osada po raz pierwszy notowana w 1361 r. Z XV w. brak o niej informacji źródłowych. Ponownie wzmiankowana w 1504 r., w 1523 r. była osadą zamieszkiwaną przez sołtysa (kniazia), składała się ponadto z 12 gospodarstw. Każdy z kmieci posiadał dworzyszcze z którego płacił 12 gr czynszu, dawał po baranie i serze, dziesięcinę od świń. Z kolei w 1548 r. było tam 18 gospodarstw, wśród danin zwraca uwagę piećdziesiątczyzna od baranów, zamiast notorycznie na ziemiach polskich występującej dwudzieszczyzny (SHGZS III: 161-162). Taki wymiar daniny jest charakterystyczny dla obszarów węgierskich i bałkańskich, objętych kolonizacją wołoską (Kadlec, 1916: 208, 262, 279 - 279). Znany dokument lokacyjny dla tej wsi wystawił dopiero starosta sanocki Piotr Zborowski w 1549 r. Na jego mocy zezwolił braciom Waszkowi i Miszkowi z Surowicy lokować na nowo tę osadę. Sołectwo (kniaziostwo) miało liczyć 3 łany do wykarczowania, młyn, stępy, folusz. karczmę, dodatkowe obszary, sadzawki, barcie, rzemieślników i zagrodników. Sołtysi otrzymali też 1/3 kar sądowych i danin według obyczaju wołoskiego, 1/6 czynszów. Obaj sołtysi mieli obowiązek uczestniczenia w wyprawie wojennej konno, w pancerzu i z łukiem, tak jak to czynią inni sołtysi (kniaziowie). Po upływie 24 lat wolnizny kmiecie m. in. mieli płacić czynsz 15 gr z półłanka, dawać jeden ser wołoski i popręg, dziesięcinę od świń i dwudzieszczyznę od owiec, płacić wojennego 6 gr, Ich obowiązkiem było pobierać daniny pasterskie na połoninach (AGAD, MK 77: 242v. - 245; SHGZS III: 161-162) .

Źródła do dziejów miejscowości


AGAD, MK 77: 242v. - 245.

Historia miejscowości


Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)


Pop na mocy przywileju z 1549 r. otrzymał jeden łan ziemi wolny od powinności  (SHGZS III: 162).

Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe


Dokumentacja fotograficzna i filmowa