Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Morochów


Kategorie: lokacja na prawie wołoskim, Wołosi

Nazewnictwo


W 1402 r. zapisany jako Morochow, w 1404 r. Mrochow i Mroczow, w 1469 r. pojawiła się forma Marochowa i Antiqua Morochow (SHGZS II: 145).

Ludność — skład etniczny


Polacy, Ukraińcy

Język


Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


W 1402 r. właścicielem tej osady był Bota, zapewne Wołoch. Występuje on w źródłach do 1429 r. W jego rękach znajdowało się też kniaziostwo w Szczawnem, skoro jego synowie: Klemens, Paweł, Hryćko i Stanko sprzedali je w latach 1435-1437 r. (SHGZS II: 145; Czajkowski, 1995: 68; Fastnacht, 2007: 228).We wsi w 1443 r. zamieszkiwał Chodor Wołoszyn (AGZ, XI: 1778),  natomiast w 1472 r. pojawił się Iaczko Munkacz knyasz (ZGZ, XVI: 889). Jego przydomek sugeruje pochodzenie z Zakarpacia. Powyższe dane sugerują, iż przybycie do tej osady Wołochów i zapewne lokacja Morochowa na prawie wołoskim nastąpiła w XIV w.  

Źródła do dziejów miejscowości


Historia miejscowości



Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)


Pierwsza wzmianka o popie w Morochowie pochodzi już z 1429 r. (SHGZS II: 149). W 1439 r. mieszkańcy tej osady wraz z osobami z innych osad wołoskich przysięgali w sprawie o fałszowanie monet na św. Dymitra (AGZ, XI: 1173).

2. Ewa Kocój:

1.      Cerkiew pw. Spotkania Pańskiego, wybudowana w 1837r., na miejscu starszej drewnianej świątyni, która spłonęła na początku XIX w. Uszkodzona w czasie wojny w 1944r. Cerkiew była użytkowana przez grekokatolików do roku 1947, kiedy mieszkańcy wioski - Ukraińcy - zostali wysiedleni. Do 1956 r. odprawiano w niej nabożeństwa w obrządku rzymsko-katolickim. Od roku 1957 grekokatolicy czynili starania o oddanie cerkwi, ze względu na brak zgody ze strony władz państwowych przyjęli księdza prawosławnego w roku 1958. W roku 1961 powstała tu prawosławna parafia.

 

·         Budynek drewniany, konstrukcja zrębowa, orientowana, szalowana deskami w pionie. Od strony zachodniej dobudowano wieżę konstrukcji słupowej. Dach dwuspadowy, kryty blachą. Nad wieżą dach obity blachą, zwieńczony cebulastym hełmem.

·         Ikonostas pochodzi z I połowy XIX wieku, z ikonami z wieku XIX.

·         W cerkwi znajdują się starodruki z XVIII wieku.

·         Cerkiew była wielokrotnie remontowana: 1921-1922; 1961-1964; 1995; 1996, od 1999 r.

·         W 2000r. obok cerkwi wybudowano dzwonnicę, na miejscu starej drewnianej,  a następnie stalowej [Bańkosz 2010: 152-153].EK-KOniec

 

Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe


Dokumentacja fotograficzna i filmowa