Koupa
Kategorie:
Meglenorumuni, miejscowość istniejąca, współczesna Grecja, XIX wiek, XX wiek
Nazewnictwo
Ludność — skład etniczny
Język
Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)
Źródła do dziejów miejscowości
A.I. Κουκούδης, Οι Ολύμπιοι Βλάχοι και τα Βλαχομογλενά, Θεσσαλονίκη 2001, s. 271-274.
Historia miejscowości
Znajduje
się około 4 km od Skra. Uważana za najmniejszą spośród zamieszkanych obecnie
wsi Vlahomeglenitów, użytkowana głównie w okresie letnim w celach letniskowych
i rekreacyjnych.
Pierwotnie wieś znajdowała się wyżej, w
miejscu o nazwie Tsouma, które jednak nie sprawdziło się ze względu na brak
bezpośredniego dostępu do wody pitnej. Tamtejsza ludność przeniosła się więc do
miejsca nazywanego Kourita i obok źródła wzniosła cerkiew. Pod koniec XIX w. mieszkańcy
zbiorowo wykupili od zarządców czyftliku część działek, co przyczyniło się do
dynamicznego rozwoju osady. Uchodziła ona za zamożną, rozwijała się w oparciu o
gospodarkę rolniczą. Duży był udział gospodarki leśnej, m.in. wyrębu drewna.
Najwięcej informacji o osadzie
pojawia się na przełomie XIX i XX w., w kontekście aktywności propagandy
greckiej, bułgarskiej i rumuńskiej. Dochodziło tam do mordów na tle
politycznym. W roku szkolnym 1903/1904 w osadzie działała szkoła rumuńska, a od
1904 r. aktywni byli komici, wspierający interesy bułgarskie i rumuńskie, dowodzeni
przez niejakiego Kiose. W tym okresie dochodziło do zastraszania ludności,
wprowadzenia liturgii rumuńskiej, a także przekupywania poszczególnych rodzin z
myślą o osłabieniu pozycji greckich. W 1907 r. odnotowano, że 12 rodzin ze wsi
było zaangażowanych w prześladowania tzw. grekomanów, łącznie z działalnością w
ramach czet komickich. W 1911 r. wprowadzono język rumuński do szkoły i cerkwi,
dwa lata później grupa prorumuńska otrzymała kontrolę nad wiejskim budynkiem
szkolnym. Z kolei w 1913 r., po przejęciu władzy przez Grecję, oceniano, że spośród
około 120 rodzin ze wsi zaledwie 15 prezentowało sympatie prorumuńskie. Rok
później w osadzie działały dwie szkoły, grecka i rumuńska, a we wsi mieszkało
611 osób. Podczas I wojny światowej wieś została zniszczona, budynki rozbierano
w celu pozyskania drewna do prac wojskowych. Z 1920 r. pochodzi informacja o
fiasku planów zorganizowania szkoły greckiej ze względu na brak zainteresowania
ze strony miejscowych. W 1925 r. mieszkało tam 80 rodzin wołoskich. Rok później
około 20 rodzin wyjechało do Rumunii, m.in. za namową jednego z liderów
tamtejszej społeczności. Rodziny te trafiły do południowej Dobrudży, do
miejscowości Kazimir. Pozostali we wsi Wołosi korzystali ze szkoły rumuńskiej,
która za wyjątkiem krótkiego okresu 1939/1940 działała do końca II wojny
światowej. Była to jedna z dwóch szkół rumuńskich na obszarze Mogleny (obok
szkoły w Megali Livadi). Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)
Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe
Dokumentacja fotograficzna i filmowa