Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Olszanica


Kategorie: lokacja na prawie wołoskim

Nazewnictwo


W 1436 r. określona jako Olschanicze (SHGZS III: 16).

Ludność — skład etniczny


Język


Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


Osada położona w dobrach sobieńskich Kmitów pojawiła się w źródłach w 1436 r., lecz jest w rzeczywistości starsza. W 1443 r. zamieszkiwał w tej wsi Steppek Walachus (AGZ XI: nr 1747). Począwszy od 1447 r. znane informacje o kniaziach olszanickich. Najpierw w 1447 r. kniaź Balko został oskarżony o próbę podpalenia i zrabowania zamku w Sanoku, lecz oskarżenie odrzucono (AGZ XI: nr 2498, 2509); w 1467 r. wzmiankowany kniaź Stanko AGZ XVI: 420), w 1482 kniaź Iwan (Hywan) jako uczestnik sądu strungowego w Lesku wraz ze swoim służebnym  Włodkiem (BNO 9764 II: 49); Danysz w 1486 (BNO 9764 II: 33 - 34) oraz kniaź Dawid notowany w 1508 r. (SHGZS III: 15). W latach 30. XVI w. Olszanica była konsekwentnie określana jako wieś podlegająca prawu wołoskiemu. W 1536 r. zapłacono z niej pobór od 20 dworzyszcz wołoskich, 3 młynów, karczmy i popa (SHGZS III: 15).

W latach 30. XVI w. Olszanica stanowiła centrum krainy, której podlegały wszystkie wsie osadzone na prawie wołoskim w dobrach Kmitów. W 1537 r. krainę olszanicką wzmiankowano przy okazji lokacji Boberki, w tym samym roku Turkę, Jawor i Jasienicę przypisano do tej krainy (Stadnicki, 1848: 29, 31 -32). Zapewne funkcjonowała już w XV w. (Jawor, 2000: 153, 155). 

Źródła do dziejów miejscowości


AGZ XI: nr 1747, 2498, 2509; AGZ XVI: 420; BNO 9764 II: 33 - 34, 49; Stadnicki,1848: 29, 31 -32.

Historia miejscowości


Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)


Pop i cerkiew wzmiankowane od 1526 r. (SHGZS III: 15).

Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe


Dokumentacja fotograficzna i filmowa