Lukov

od 1943 roku: Lukov-Wenecja

Wieś w kraju preszowskim, wzmiankowana już w XIII w., należała wówczas do feudalnego państwa Nový hrad. W XVIII w. folwark i okoliczne lasy należały do rodziny Aspremontów, a w XIX w. do hrabiów Anhaltów. Od 1771 r. we wsi funkcjonowała wytwórnia węgla (potażu), a w latach 1860-1872 wytwórnia papieru. Mieszkańcy trudnili się hodowlą owiec, pracą w lesie, wypalaniem węgla drzewnego, produkcją gontów.

W 1828 r. we wsi było 112 domów z 870 mieszkańcami. Od połowy XIX w. rozpoczęła się emigracja zarobkowa, najpierw na Węgry, później do Ameryki.

W  1943 r. do Lukova włączona została niewielka wioska Venécia, leżąca na zachodnim brzegu Topli. Wspominana ona była w 1410 r. jako opuszczona wieś, jednak już w 1427 r. miała znów 7 gospodarstw. Należała do feudalnego "państwa" Malcov we władaniu Kapych, Pulských, a w XIX w. Anhaltów. W 1828 r. było tu 41 domów z 336 mieszkańcami. Oryginalna nazwa "Venécia" pochodzi prawdopodobnie stąd, że działającą tu przez pewien czas hutę szkła mieli założyć majstrowie szklarscy z wyspy Murano w Wenecja. Inna wersja pochodzenia nazwy nawiązuje do wielkiego moru bydlęcego, który wystąpił w okolicach pod koniec XVII w. i doprowadził do emigracji części mieszkańców Lukova. Wzdłuż rzeki Topli został wówczas utworzony kordon sanitarny strzeżony przez wojsko: mieszkańcy zachodniego brzegu rzeki mieli się czuć za wodą jak w Wenecji (niestety, to są informacje z wikipedii, do sprawdzenia).

1. Cerkiew greckokatolicka w centrum wsi: murowana, klasycystyczna, z 1800 r., odnawiana w 1873 r.

2. Cerkiew greckokatolicka św.św. Kosmy i Damiana w części wsi zwanej Venécia, drewniana, szalowana z zewnątrz deskami pionowymi, z I połowy XVIII w. (prawdopodobnie z lat 1708-1709).  Przebudowywana w połowie XVIII wieku. Budowla trójdzielna, zrębowa, zbudowany na kamiennej podmurówce.Posiada dużą czworoboczną wieżę o słupowej konstrukcji ustawiona przed babińcem, z podcieniami obiegającymi babiniec i nawę. Dach dwuspadowy, częściowo namiotowy, zakończony nad prezbiterium cebulastym hełmem z kutym metalowym krzyżem. Większa część ikonostasu pochodzi z XVIII wieku (część ikon pochodzi z pracowni Andrzeja Gajeckiego), znajdują się tu także ikony z XVI (bardzo cenna ikona Sądu Ostatecznego)  i XVII wieku oraz XIX wieku (ikona św. Mikołaja, ikona procesyjna dwustronna Bogurodzicy Hodegetrii, na rewersie św. Kosma i św. Damian).