Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Ruska Bystra


Kategorie: Karpaty, lokacja na prawie wołoskim, pasterstwo, Wołosi, współczesna Słowacja, Łemkowie

Nazewnictwo


Ruska Bystra

Ludność — skład etniczny


Łemkowie, Słowacy, Ukraińcy,  Rusini, w przeszłości Wołosi

Język


słowacki, łemkowski, ukraiński, rusiński

Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


Założona w XV wieku (prawd. 1405 r.) na prawie wołoskim przez nieznanego z imienia sołtysa (?) z ruskimi osadnikami.

Źródła do dziejów miejscowości


- Wooden Churches of the Slovak part of the Carpathian Mountain Area, http://whc.unesco.org/en/list/1273/ [odczyt: 9.01.2017].
- Ruská Bystrá, http://drevenechramy.sk/drevene-chramy/snina-okolie-a-ine/ruska-bystra/ [odczyt: 9.01.2017].
- Badania terenowe, Ewa Kocój, lipiec 2015.

Historia miejscowości


Pierwsze pisemne wzmianki o wsi pochodzą z połowy XV wieku (1548-1551) i zachowały się w dokumentach dóbr humeńskich (spory o majątek rodziny Drugethów). 

Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)


1. Cerkiew św. Michała Biskupa (grekokatolicka) - wybudowana w 1720r. lub 1730r., zrębowa, drewniana, typu łemkowskiego, trójdzielna (babiniec, nawa i prezbiterium). Wszystkie części pokryte są jednym drewnianym, gontowym dachem. Posiada dwie drewniane wieże kryte gontem - małą (nad prezbiterium) i dużą (nad babińcem). Wewnątrz świątyni znajduje drewniany, rzeźbiony, polichromowany, barokowy ikonostas, prawdopodobnie z połowy XVIII wieku, z cennymi ikonami (m.in. św. Mikołaja, św. Paraskiewy, Matki Bożej Hodegetrii). Istnieje przypuszczenie, że pochodzi z innej cerkwi, ponieważ jego rozmiary są większe niż cerkiew w Ruskiej Bystrej (prawa i lewa część ikonostasu zachodzą na boczne ściany cerkwi).

W 1968 roku cerkiew została wpisana na listę zabytków Słowacji. W 1989 roku została odremontowana, a w 2008 r.  -  wpisana na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe


Dokumentacja fotograficzna i filmowa