Karta miejscowości osadnictwa wołoskiego

Bachórz (klucz dóbr)


Kategorie: miejscowość istniejąca, pasterstwo, Wołosi, współczesna Polska, XV wiek

Nazewnictwo


EK: Bachórz (od niem. słowa Bach - pol. potok, bagno, powstałej w związku z lokacją osady na prawie niemieckim).

Bachórzec

Bachorzek

Bachorzec, Bochurzec (1391)

Bachorzec (1589)

Bachorca (1603)

Bachorzec (1745)

ukr. Вахіrec (1860): koniec-EK

Ludność — skład etniczny


Polacy 

Język


polski

Lokacja (data lokacji i prawo, na którym miejscowość została założona)


Źródła do dziejów miejscowości


- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom I, s. 78-79.

Historia miejscowości


Rozległy kompleks dóbr bachórsko-dynowskich, pozostający w rękach rodziny Kmitów z Wiśnicza, w XV i XVI w. był terenem gdzie obok rolnictwa rozwijało sie pasterstwo.  Wzmianki o intensywnej hodowli wieprzy i owiec na tym terenie sięgają pierwszej połowy XV w. W 1434 r. Mikołaj Kmita zobowiązał się corocznie dostarczać Barbarze-wdowie po Janie, 60 baranów i 20 wieprzy. Z kolei dwa lata później zagarnął on w dobrach sobieńskich i bachórskich 200 wołów, 100 krów, 100 klaczy i 200 macior. Istnienie rozwiniętej hodowli poświadcza także informacja z 1496 r. o sporach majątkowych wynikłych po śmierci Jana Denowskiego. W ich trakcie pozostała po nim wdowa Jadwiga zagarnęła w Bachórzu m. in. 40 krów, 24 woły, 400 owiec i 120 świń. (Trawka 2005, 125; SHGZS I, 23). Terytorialna bliskość starego osadnictwa wołoskiego oraz znaczne liczby znajdujących się w tym kluczu zwierząt przekonują, iz hodowla oparta była na wzorcach wołoskich.

Dziedzictwo kulturowe (materialne i niematerialne)


EK: 1. Drewniany barokowy kościół parafialny p.w. św. Katarzyny (1760–1763), wzniesiony z fundacji Antoniego z Siecina Krasickiego (właściciela dóbr bachórzeckich)  w miejsce starego kościoła, który powstał w I połowie XV w. z fundacji rodu Kmitów. Około 1550 r. zamieniony w zbór protestancki przez Stanisława Mateusza Stadnickiego. Od 1612 r. ponownie użytkowany przez rzymskich katolików. Obecny kościół został konsekrowany w 1763r. Budowla drewniana, orientowana, zrębowa, na kamiennym podmurowaniu. Ściany i dach dwuspadowy pokryte gontem. Nad prezebiterium i nawą wieżyczka na sygnaturkach z latarnią o cebulastej kopule. Wewnątrz polichromia neobarokowa z XIX w. (motywy figuralno-ornamentalne oraz sceny patronalne: Apoteoza św. Katarzyny - patronki kościoła).

Remontowany był: w 1856r. przez Xawerego Krasickiego  i plebana J.W. Kalatora (neobarokowy wystrój malarski wnętrza); po uszkodzeniach II wojnie światowej; 1956 r. (remont dachu); 2000 r. - wyremontowany i zrekonstruowany; 2008r. - odnowa polichromii.

Kościół znajduje się obecnie na  Szlaku Architektury Drewnianej.

2. Zespół dworski  Krasickich -  stary dwór (XVIII w.), nowy dwór (XIX w.), park krajobrazowy, aleja kasztanowo-lipowa (1838):koniec-EK

Organizacje, instytucje, związki wyznaniowe


Dokumentacja fotograficzna i filmowa